Niagara, Włóczykij, Pizza i Ruiny - cz.2

Niagara, Włóczykij, Pizza i Ruiny - cz.2

Droga do Włóczykija rozpoczyna się w Jamnej, na parkingu przy Kościele p.w. Matki Bożej Niezawodnej Nadziei. Jamna, spokojna wieś w gminie Zakliczyn wita nas mgłą i zimnem. Nic w tym dziwnego, w końcu to 11 listopada.

Idziemy drogą między drzewami, między którymi snuje się mgła, nadając tej wędrówce nutkę tajemnicy. Gdzie dojdziemy po tych liściach? Co takiego kryje się za horyzontem?

 Po drodze mijamy tabliczkę informującą o tragicznym momencie z historii Jamny. W czasie walk, w 1944 roku, hitlerowcy za pomoc partyzantom spacyfikowali wieś. Te wydarzenia upamiętniają proste krzyże i rzeźby oraz wybudowana izba pamięci zawierająca urny z ziemią wziętą z miejsc kaźni Polaków i ze szlaków bojowych wojska polskiego. My jednak mijamy tabliczkę i wędrujemy dalej.

  Mijamy oryginalne kierunkowskazy informujące n co można liczyć w Bacówce w Jamnej. Tak strasznie mnie kusiło, żeby jeden zabrać… Niestety, albo „stety”, człowiek jest uczciwy, skłonności do wandalizmu nie zanotował przez całe życie, toteż nie wypadało zmieniać postępowania w tym momencie. Drogowskazy ocalały :)

  Idąc dalej minęliśmy coś ciekawego. Nie mam pojęcia co to w ogóle jest, ale wyglądało całkiem fajnie i doczekało się zdjęć od chyba każdego z uczestników. Szkoda, że dziupla była wypchana śmieciami, ale zaraz, może to był taki oryginalny śmietnik?

Emerytowany wagonik z kopalni soli w Bochni też uznał, że okolice Bacówki to dobre miejsce by spędzić resztę życia na zasłużonym odpoczynku. Wyglądał w tym miejscu nieco egzotycznie, wagonik był ostatnim czego spodziewałabym się w otoczeniu drewnianych domów i drzew, ale natknięcie się niego dostarczyło mi sporo frajdy. Zwiedzanie kopalni jakoś nigdy nie było wysoko na mojej liście miejsc do zwiedzania, więc ten niepozorny wagonik był może drugim, czy trzecim widzianym przeze mnie do tej pory. 

 Ciekawe nazwy na tych drogowskazach przykuły moją uwagę. Tajemnicze nazwy: „Ospa”, „Pod słońce”, „Palenie gitar”. By zaspokoić ciekawość sięgnęłam do „wujka Google” i szybko dowiedziałam się, że chodzi po prostu o nazwy imprez muzycznych, które odbywają się w tej okolicy. Może kiedyś uda się wpaść na jakąś, jak już zaczną się odbywać imprezy plenerowe.

 No i docieramy do miejsca docelowego. Jest, Włóczykij i jego chatka. Oczywistą oczywistością było, że gromada Włóczykijów musi odwiedzić takie miejsce. Przez to, że nazwa naszej grupy brzmi tak, a nie inaczej, Jamna będzie kojarzyć mi się właśnie z tym słowem i radością z oglądania i robienia fotografii przy Włóczykiju, a sama chatka ląduje na wysokiej pozycji miejsc do ponownego odwiedzenia i zatrzymania się na dłużej. 

 Bardzo ciekawe ozdoby są przy tej bramie. Jak kiedyś będę mieć własny drewniany domek to też takie sobie sprawię :)

 Okolicę bacznie obserwuje pewna para. Na szczęście pani ma ze sobą poczęstunek w koszyczku, więc chyba nie mają nic przeciwko naszej obecności w okolicy. Szkoda, że postacie są z drewna, sam koszyczek również. Obostrzenia w związku z koronawirusem poważnie utrudniają posilanie się po drodze, a mój żołądek zaczął domagać się swoich praw. Trudno, trzeba będzie czekać na powrót do samochodu, na szczęście jako pasażer będę mogła spokojnie spożywać w trakcie jazdy. Jedna z nielicznych chwil, w których cieszę się z braku własnego samochodu :D

 W pobliżu znajduje się też Schronisko Dobrych Myśli. Piękna, drewniana chata, położona w miejscu, gdzie można podziwiać widoki… Tyle że nie dziś, niestety. Mgła nie chce współpracować. Nie działają ani prośby, ani groźby, nie ustępuje nawet kawałeczek, nawet na sekundkę. Ech, niech jej będzie. Fotka zamglonego krajobrazu i ruszamy z powrotem.

 W drodze powrotnej do samochodów mijamy dwie, samotne skały. Aby je trochę pocieszyć, jeden z członków naszej grupki nadaje im nazwy: Cyganka 1 i Cyganka 2. Nie protestowały :) Teraz pozostaje tylko zgłosić prawa autorskie i konieczność odpowiedniego opisania na mapach ;)

Tak kończy się wyprawa w poszukiwaniu Włóczykija. Znaleziony, uroczyście obfotografowany, ku niezmiernej radości całej grupy. Okolica, choć krótko nam przyszło tu bawić, wydaje się oferować całkiem sporo dla ludzi, którzy chcą spokojnie lecz aktywnie spędzać czas. Mnogość szlaków spacerowych i rowerowych, piękna okolica, co najmniej dwie klimatyczne "miejscówki", w okolicach których będzie na pewno kiedyś można też liczyć na imprezy muzyczne. Czasem nie trzeba wiele zobaczyć, by wiedzieć, że dana okolica przypadnie człowiekowi do gustu.Mnie przypadła i planuję tu jeszcze wrócić. 

Część trzecia, wyjaśniająca czemu akurat "pizza" znalazła się w tytule - wkrótce.

To samo miejsce okiem Marcina.oraz blogerki „siła do zmiany”

Niagara, Włóczykij, Pizza i Ruiny - cz.1

 Niagara, Włóczykij, Pizza i Ruiny

Czy te słowa coś łączy? Owszem, są one podsumowaniem tego, co najmocniej utkwiło mi w pamięci jeśli chodzi o wycieczkę Włóczykijów 11.11.2020 r. Tym razem padło na wyprawę do Skamieniałego Miasta w Ciężkowicach, Jamnej, Zakliczyna i Melsztyna. Czemu właśnie te słowa będą stanowić klucz do pamięci, jeśli będę chciała wrócić wspomnieniami do tego dnia? O tym w poniższym opisie.

Część pierwsza, z prawdopodobnych trzech, wyjaśni, co Niagara ma wspólnego ze Skalnym Miastem w Ciężkowicach.

Zaczynamy wysiadając z samochodów na parkingu przed Skamieniałym Miastem tuż przed godziną 9. Humory dopisują, pogoda też. Co prawda słońce nie raczy się ukazywać zza chmur, jest jesienny, chłodny ranek więc czapki i rękawiczki wcale nie są przesadą, ale nie pada. Chodzenie w deszczu nie jest szczególnie przyjemne, a zwłaszcza, gdy celem wyprawy są łącznie aż cztery miejsca. Dobrze, że tym razem będzie mi to oszczędzone.

Zaczynamy poszukiwania Czarownicy, kobiety zamienionej w skałę za złorzeczenie księdzu spieszącemu do chorego, jak mówi legenda. Wchodzimy do ratusza tej pani wspinając się po zasypanych liśćmi schodkach.

 Mijamy strażników uwięzionych w ławce. Pani Strażnik i Pan Strażnik, bo druga rzeźba jest wyraźnie płci męskiej ;) obrzucają nas groźnym wzrokiem, ale nie przejmujemy się tym i idziemy dalej.

Przejście przez most nad ulicą dostarcza przyjemnych wrażeń w postaci nieco przymglonego widoku, na wodę, drzewa i majaczące na horyzoncie domy. Zdecydowanie lubię takie widoki :)

Przyznaję bez bicia, że samą Czarownicę kompletnie przegapiłam. W podekscytowaniu gapiąc się dookoła i cykając fotki wszystkiemu co się rusza i nie rusza, jakimś cudem zdołałam zapomnieć o rozejrzeniu się za tą skalną panią i dopiero przeglądając zdjęcia zorientowałam się, że owszem, uwieczniłam przy okazji ścianę północno-zachodnią tej skały. Czarownicy nie dostrzegłam, może z innego punktu ją widać. Albo właśnie poleciała na sabat ;)

 Obejrzawszy, a raczej w moim przypadku nie obejrzawszy, Czarownicę, wracamy się tą samą drogą na parking i kawałek dalej wkraczamy do Skalnego Miasta. Czekam na to niecierpliwie, formacje skalne w ciekawych kształtach to coś, czego jeszcze nigdy nie podziwiałam, spodziewam się miliona fotek i miliona rzeczy do późniejszego wspominania.

Zaczynamy przyjemną drogą przez las i wkrótce dochodzimy do pierwszej formacji skalnej, którą jest Warownia Dolna, a kawałek dalej jest jej siostra, Warownia Górna. Według legendy były to kiedyś baszty ze strażnikami strzegącymi obywateli miasta przed zagrożeniami. Widać nie wywiązywali się ze swoich zadań należycie, bo gdy nadszedł dzień sądu i kary za grzechy, baszty zostały zamienione w kamień tak, jak całe miasto. Legenda ciekawa, przy odrobinie uporu faktycznie można doszukać się w skałach podobieństwa do baszt, głównie przez wgłębienia podobne do okienek w przypadku Warowni Dolnej, natomiast Warownia Górna wymaga od patrzącego maksimum dobrej woli, by dostrzec w niej jakiś konkretny kształt. Szkoda tylko, że skałom oberwało się od ludzi czujących przymus, by oznaczyć przemierzany teren. Cóż poradzić, można się irytować, albo zaakceptować powyższy fakt. Zamiast poddawać się złości na ludzką bezmyślność postanowiłam przemianować sobie niczego nie przypominającą mi Warownię Górną na „Nelly”, na cześć nieznanego autora/autorki namazanego podpisu. A co!

Wędrujemy dalej. Trochę delikatnych wzniesień, trochę ostrzejszych, na szczęście przewidziano pomoc dla wycieczkowiczów i zawsze, gdy zaczyna się solidniejsze podejście można liczyć na schody. 

Czeka nas spotkanie z Orłem. Hmm, orzeł? Przysięgam uroczyście, że obeszłam tę skałę z każdej strony, ale żadnego orła nie dostrzegłam. Może odleciał…

 Za to po drodze minęliśmy skałę, która skojarzyła mi się mocno z głową słonia, albo innego zwierza z trąbą. Taki gratis :)

 Pogoda nam sprzyjała, ale było zimno. Przydałyby się rękawiczki, niestety, nie zabrałam ich ze sobą. Ale co to? Rękawiczka na skale, szkoda, że tylko jedna…

 Zastanawia mnie ilość wysiłku, jaki musieli włożyć ci, którzy ryli w tej skale swoje podpisy. Skłonności do oznaczania przebytych miejsc inaczej niż robiąc zdjęcia nigdy nie miałam, więc nie wiem,a le nie wydaje mi się, by było łatwo i szybko. Zdumiewające, ile pracy ludzie skłonni są włożyć, byle tylko zostawić taką „pamiątkę”.

 Idąc dalej trafiamy do piekła, i to za życia. Spokojnie, to tylko czerwona skała, zwana Piekiełkiem. Interesującą barwę nadają jej pstre łupki w niej występujące, bo sama skała zbudowana jest z ciężkowickiego piaskowca. Wygląda bardzo ciekawie, rozumiem skąd skojarzenie z osmaleniem przez piekielny ogień. Słusznie jednak nazwano ją Piekiełkiem a nie Piekłem, bo nie jest zbyt duża. Mam za to trop, skąd wydobywa się ten ogień, z pewnością, to właśnie z otworu na dole. Jak nikt nie patrzy, wydobywa się stamtąd płonąca siarka ;)

 Spacery przez jesienny las są jedną z moich ulubionych czynności. Nigdy, poza ta porą roku, nie można liczyć na taką obfitość barw. Czerwone, zielone, żółte, pomarańczowe, drzewa z liśćmi, drzewa bez liści, dla mnie to bardzo wysoka pozycja na liście widoków sprawiających mi radość.

 Ciesząc się widokami zmierzam wraz z grupą naprzód i odkrywamy kolejną formację skalną. To Borsuk, który nijak mi Borsuka nie przypomina. Wygląda w moich oczach raczej jak żółw, ale nie będę się upierać. Z tą skałą związana jest ciekawa legenda. Niezwykle skąpy rycerz w skalnej szczelinie gromadził swoje skarby. A ponieważ bardzo się bał, że ktoś mu je ukradnie, starał się nie oddalać od swoich bogactw ani na krok, pilnując ich jak borsuk pilnuje swojej nory. Pewnego razu, zmęczony ciągłym pilnowaniem, ułożył się przed wejściem do skalnej komnaty i zasnął. Wówczas spotkała go kara za chciwość i we śnie został zamieniony w skalnego borsuka, by po wieczne czasy, przemieniony w skałę, strzegł bezowocnie schowanych w skale kosztowności. Bezowocnie, bo żadnych skarbów tam nie ma, sprawdziłam. No, może jeszcze wybiorę się tam kiedyś z łopatą i sprawdzę jeszcze raz, ale cii… Nic nie mówiłam ;)

Następne na liście są Piramidy. No nie wiem, piramid toto nie przypomina, ale po krótkim poszukiwaniu w internecie doczytuję, że chodziło według legendy o to, że egipski kronikarz, w czasie swojej podróży po słowiańskich krajach, zauroczył się ciężkowickimi skałami i wiernie odwzorował je na papirusie. Gdy wrócił do Egiptu okazało się, że faraon właśnie zmarł i głoszono konkurs na projekt grobowca. Spośród wielu propozycji wybrano szkice owego kronikarza, przedstawiające Piramidy Skamieniałego Miasta. Dzięki temu w dalekim Egipcie wzniesiono budowle wzorowane na kształcie ciężkowickich skał. Legenda jest ciekawsza od samych skał, które moim zdaniem nie przypominają kompletnie niczego. Czuję się zawiedziona, ale przecież jeszcze niejedno przede mną. Pełna nadziei na ciekawsze widoki idę dalej.

 Baszta Paderewskiego. W 125 rocznicę urodzin Ignacego Jana Paderewskiego, który związany był z tymi okolicami, skale nadano nazwę na jego cześć i wmurowano na niej tablicę pamiątkową. Wybór skały nie był przypadkowy, podobno z jej szczytu widać dwór i park w Kąśnej Dolnej, które były własnością Paderewskiego oraz gdzie mieszkał i tworzył. Podobno kształtem przypomina wieżę strażniczą, ale ja znowu niczego takiego nie widzę. Moja wyobraźnia nie chce w tej sprawie współpracować, może widziałam za mało baszt w życiu? Cóż, szkoda.

 Na trasie znajdujemy też Cygankę. No nie, znowu nic nie widzę nic szczególnego w tej skale, wrrr. Ale to akurat w porządku. Okazuje się, że nazwa pochodzi stąd, iż oszukuje swoim wyglądem, nie przypomina niczego konkretnego, i każdy może dostrzec w niej co mu się żywnie podoba.

   Biedny, popisany Grzybek, znowu nie jest w moich oczach żadnym grzybkiem, czyżby zmęczenie? Albo bycie mieszczuchem, grzybki to ja widuję najczęściej pokrojone w zupie, a nie w środowisku naturalnym :)

 Choć większość trasy to wspinanie się po korzeniach, kamieniach i pomocniczych schodkach, nie brakuje też odcinków spacerowych. W pewnym momencie wychodzi się z lasu i można podziwiać widoki. Jeśli jeszcze kiedyś tu dotrę w sezonie cieplejszym, to tu właśnie zrobię sobie piknik. Nawet przy zachmurzeniu jest co podziwiać, a co dopiero, gdyby niebo było przejrzyste. Kocyk, koszyczek z jedzeniem, i można tu siedzieć dłuższy czas sycąc i żołądek i oczy.

 Po drodze mijamy jeszcze Skałkę z Krzyżem, która wyróżnia się tym, że na jej szczycie postawiono krzyż. Podobno miał przegonić biesa, który oddawał się pijaństwu na szczycie i zabawiał się zrzucając w przepaść podróżnych. Przy okazji pisania tego tekstu i poszukiwaniu informacji o legendach tych skał dowiaduję się, że przegapiliśmy coś istotnego. W środku tej skały znajduje się otwór ze stopniami, pozwalający wyjść na szczyt skałki i popatrzeć na panoramę okolicznych wzgórz, doliny rzeki Białej i Ciężkowic, niestety, my tego nie odkryliśmy i powędrowaliśmy dalej. Wielka szkoda, i być może powód, by tu wrócić, bo nawet widok z dołu i przy zachmurzeniu jest bardzo miły dla oka? Przy okazji wezmę łopatę ;)

  

 No dobrze, skały skałami, czas na atrakcję dnia, która wyjaśni skąd Niagara w tytule. Zmierzamy ku Wąwozowi Ciężkowickiemu, zwanego też Wąwozem Czarownic. Dla tych, którzy chcą jedynie odwiedzić to miejsce, z pominięciem Skalnego Miasta, jest tu niewielki parking, w pobliżu wejścia jest też miejsce biwakowe dla turystów. Przy wejściu do wąwozu, w bramie wita nas drewniana pani i panowie. Czemu jednak ta pani płacze? Co ci panowie nawywijali??

  Droga przez las, schodki, a nawet dużo schodków. Chodzenie po lesie wiąże się z niesamowitymi wrażeniami zapachowymi. Jako mieszczuch nie jestem w stanie określić co tak pachnie, drzewa, liście, rozpoznałam jedynie zapach grzybów, który był w pewnym momencie tak intensywny, że gdyby zamknąć oczy człowiekowi wydawałoby się, że jest na jakiejś grzybowej polanie. Jednak atrakcja dnia w Ciężkowicach, wodospad, czekała na odwiedzenie. Byłam podekscytowana niczym dziecko w Boże Narodzenie, jej, zaraz zobaczę wodospad, uwielbiam wodospady. Kładeczka przez potoczek, zaczyna się wąwóz...

O, już widać wodę, zaraz będzie...

...jest….

 

Eeee, z rynny po deszczu więcej wody leci niż z tej Niagary… Okolica piękna, może po deszczu, gdy wody jest więcej wodospad wygląda efektowniej, podobno zimą potrafi zmienić się w lodospad. Nawet czarownic, które podobno odprawiają tu swoje sabaty, aktualnie brak. Cóż, przynajmniej las dopisał. Co się człowiek napatrzył i nawąchał, to jego.

Podsumowując, zwiedzanie Skamieniałego Miasta to przyjemna odskocznia od miejskiej rzeczywistości. Ciekawe formacje skalne, choć czasem niczego mi nie przypominały, i tak dostarczyły mi dużo radości. Jesienny las w pełni swej chwały zachwycił niezmiernie. Wodospad zawiódł, ale droga do niego z naddatkiem wynagrodziła rozczarowanie. Osobiście bardzo lubię takie trasy, gdzie trzeba wdrapywać się po korzeniach drzew, może to sentyment z dzieciństwa, gdy namiętnie ganiało się po okolicznych pagórkach, pokonując podobne przeszkody, ale co dobre dla jednego, będzie katorgą dla drugiego. Nie jest to trudna trasa, ale trzeba być gotowym na wpinanie po kamieniach, korzeniach i schodkach, jeśli za tym nie przepadasz, to taka wycieczka nie przypadnie ci do gustu. Niby to nie góry, ale jakaś, przynajmniej przeciętna kondycja jest potrzebna, przydają się dobre buty, a i kijki mogą ułatwić drogę w niektórych miejscach.

Z tej części dnia i tak najlepiej zapamiętam Niagarę, która Niagarą nie jest, i nauczkę, że wyobrażenia a rzeczywistość to najczęściej dwie różne sprawy :)

Część druga wyprawy - wkrótce.

Ta sama wycieczka oczami admina Klubu Włóczykijów - zajrzyj tu (zdjęć mniej, ale za to mapka z trasą oraz lokalizacja parkingu.) 

I jeszcze jeden opis, bez legend, ale za to mnóstwo fotek - autorki blogu "Siła do zmiany"

Zakliczyn - małe miasto z dużym rynkiem

Od kilku lat, w ramach Klubu Włóczykijów organizuję listopadowe wycieczki w dzień rocznicy odzyskania niepodległości. W poprzednich latach był spacer wokół Ojcowa oraz wędrówka w masywie Rycerzowej w Beskidzie Żywieckim. W tym roku udajemy się na Pogórze Rożnowskiej i Ciężkowickie.

Zaczęliśmy od Skamieniałego Miasta w Ciężkowicach i wizyty w Chatce Włóczykija w Jamnej. Na obiad i deser odwiedzamy Zakliczyn. Zakliczyn to małe miasteczko na Pogórzu Rożnowskim, nad Dunajcem. Może pochwalić się największym, poza Krakowem oczywiście, rynkiem w woj. małopolskim. 

Do miasteczka trafiamy o 13:00 i wizytę w Zakliczynie zaczynamy od... pizzy. Pizzeria znajduje się w budynku ratusza, więc parkujemy przy Rynku, który niestety jest w remoncie. Z powodu pandemii nie możemy jeść w środku, bierzemy więc pudła i idziemy na... miejscowy stadion, gdzie przy trasie rowerowej Velo Dunajec jest wiata, która nam służy za restaurację.

Budynek Ratusza na Rynku w Zakliczynie

Po pizzy ruszamy na zwiedzanie. Naszym przewodnikiem jest 12-letni Piotrek, siostrzeniec jednej z uczestniczek wycieczki. Ku mojemu zaskoczeniu, chłopak sporo wie o swoim mieście i jego historii - rodach Melsztyńskich, Jordanów, Tarłów i Lanckorońskich. Najpierw udajemy się na ulicę Mickiewicza, gdzie zachowała się dawna zabudowa Zakliczyna - szereg drewnianych ale podmurowanych domów. Część z nich została odnowiona. Ulica nie jest skansenem - w domach mieszkają obywatele Zakliczyna i znajdują się punkty usługowe.

Drewniana zabudowa starego Zakliczyna

Moją uwagę przykuwa niepozorny budynek z XIX, w którym kiedyś znajdowała się miejscowa szkoła podstawowa. Na ścianie budynku znajduje się zegar słoneczny, który niestety nie działa, bo dzień jest pochmurny. W słoneczne dni zegar prawidłowo wskazuje godziny oraz miesiące.

Dawna szkoła podstawowa w Zakliczynie z zegarem słonecznym

Zegar słoneczny na ścianie dawnej szkoły podstawowej w Zakliczynie

Zegar nie jest zabytkiem, został wykonany w 1973r z okazji 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Nad zegarem znajduje się łaciński napis "SINT IN SIGNA ET TEMPORA ET DIES ET ANNOS" co jest cytatem z Biblii, z Księgi Rodzaju 1:14 kończącym zdanie o stworzeniu słońca i księżyca aby "były znakami dla oznaczania pór, dni i lat".

Od szkoły podstawowej przewodnik Piotrek prowadzi nas do kościoła pw. św. Idziego. Jest to barokowy, bogato zdobiony wewnątrz kościół parafialny.

Tablica poświęcona hr. Lanckorońskiemu, jednego z właścicieli Zakliczyna

Ambona w kościele św. Idziego w Zakliczynie

Kolejnym etapem jest kościół franciszkanów, w którym na suficie znajdują się freski namalowane przez Jacka Malczewskiego. Niestety do kościoła nie możemy wejść, pozostaje fotka zrobiona przez oszklone drzwi wewnętrzne. 

Wnętrze kościoła franciszkanów w Zakliczynie

Od kościoła franciszkanów jedziemy na drugą stronę Dunajca, do Melsztyna, gdzie na wysokiej skarpie nad Dunajcem znajdował się średniowieczny zamek. Znajdował, bo do naszych czasów dotrwały jedynie ruiny donżonu. Zamek przetrwał wiele lat i przeżył niejedno oblężenie. Został zniszczony przez wojska rosyjskie w czasie Konfederacji Barskiej w 1770r. Obecnie w ruinach trwają prace zabezpieczające i wygląda na to, że donżon będzie odtworzony.

Ruiny zamku w Melsztynie k/ Zakliczyna

Ruiny są dostępne, a schody i barierki pozwalają wejść na środkowy poziom wieży, skąd potencjalnie roztacza się przepiękny widok na dolinę Dunajca. Potencjalnie, bo dzień jest bardzo pochmurny i wiele nie widać.

Widok na dolinę Dunajca z ruin zamku w Melsztynie k/ Zakliczyna

Na koniec przewodnik Piotr opowiada, że podobno spod zamku prowadzi tunel pod Dunajcem, który wychodzi w klasztorze franciszkanów. Nie próbujemy sprawdzać. 

Relacja Ingegjerd z tej samej wycieczki a także blogerki z "Siła do Zmiany" - u niej osobno Zakliczyn i Melsztyn.